De voordelen van dierentherapie

De voordelen van dierentherapie voor ouderen

Dierentherapie is een niet-medicamenteuze behandeling die gebaseerd is op de relatie tussen mens en dier. Welke voordelen levert deze therapie op bij ouderen?

Wij spraken met Diane Krier, directrice van het woonzorgcentrum “Les Jardins de Longchamp”, en Isabelle Dewasme, directrice van het woonzorgcentrum “Terrasses des Hauts Prés” over dierentherapie en de voordelen van dierentherapie voor ouderen. In dit artikel leest u hun verhaal en visie.

Wat is dierentherapie eigenlijk?

Op de referentiewebsite Gezondheid.be staat de volgende definitie: “Bij dierentherapie of Animal Assisted Therapy (AAT) vervullen huisdieren een therapeutische rol. Ze worden ingeschakeld om mensen met fysieke, psychische en psychosociale problemen te helpen hun gezondheid op peil te houden of te verbeteren.”

Dierentherapie kan toegepast worden bij kinderen, mindervaliden, mensen die lijden aan epilepsie, mensen met een autismespectrumstoornis... er zijn heel wat toepassingsgebieden.

Mens en dier: een hechte band

Mensen hebben al sinds mensenheugenis een bijzondere relatie met honden, katten en andere huisdieren. Die relatie is soms een echte vriendschapsband gebaseerd op pure liefde. Sommige huisdieren kunnen echte levenspartners worden.

Die hechte band levert heel wat vreugde en levensgenot op maar kan ook leiden tot een groot verdriet wanneer de wegen tussen mens en dier scheiden. Bij een overlijden van een huisdier kunnen sommige mensen in een staat van rouw verkeren en helemaal van de kaart zijn.

Voor sommige mensen zijn huisdieren echte levenspartners en een bron van levensvreugde. [Voor een bewoner] Het ziekenhuis heeft verklaard dat het zich niet meer kon ontfermen over deze persoon die zich nu hier bevindt zonder kat. Daardoor is de levenskwaliteit van deze persoon drastisch gedaald.

De band tussen mens en dier is zelfs zo sterk dat we als mens vaak de wens en de neiging hebben om dieren te benaderen, te aaien, te knuffelen en tijd te geven, zelfs wanneer we die dieren niet kennen. De voordelen van dierentherapie? Voor veel mensen leidt een dergelijk contact tot meer welzijn en meer liefde.

Ik denk aan een dame die heel vaak met haar hond komt, een grote golden retriever. Het is een lieve hond en de bewoners vragen spontaan of ze die mogen aaien en aanraken: we zien bij de ouderen een echte behoefte om met dieren om te gaan.

De voordelen van dierentherapie bij ouderen

Er zijn ongetwijfeld voor- en tegenstanders om dieren in een woonzorgcentrum binnen te laten. Tegenstanders vinden het bijvoorbeeld niet veilig voor de bewoners. Wij zien echter vooral voordelen van dierentherapie:

Aanvankelijk hadden we schrik dat het dier bang zou hebben of dat de bewoner weigerachtig zou staan ten opzichte van het dier. In de praktijk bleek echter dat het contact met een dier een ideale uitlaatklep voor de ouderen is.

De fysieke voordelen

De fysieke voordelen van dierentherapie komen vaak voort uit de beweging om naar het dier toe te gaan. Die stimulans is vaak sterker dan bij menselijke interacties:

Terneergeslagen mensen die in hun eigen bubbel leven, die weinig bewegen... krijgen plots een instinctieve reflex om te bewegen en het dier te aaien.

De aanwezigheid van het dier heeft een troostend en opbeurend effect dat de aandacht afleidt en voor ideale zorgomstandigheden zorgt:

Terwijl de oudere persoon een injectie toegediend krijgt, ontfermt ze zich over de hond. Ze gaat zodanig op in het contact met het dier dat ze niets merkt van wat de verpleegster heeft gedaan.

De cognitieve voordelen

De voordelen van dierentherapie komen ook tot uiting op het cognitieve niveau. Bij sommige gedesoriënteerde mensen met gedragsproblemen merken we dat de ziektesymptomen afnemen of zelfs verdwijnen tijdens de interactie met een dier.

Mijn teamverantwoordelijke care had haar hond meegebracht, een lief en braaf beest. We hadden ook een gedesoriënteerde persoon met gedragsproblemen die vroeger zelf een hond had. Mijn teamverantwoordelijke heeft de hond verschillende keren meegebracht: had deze bewoonster geen symptomen meer wanneer ze de hond zag. Ze focuste zich op de hond, aaide het beest en wilde hem houden…

De sociale voordelen

Dieren kunnen echte vrienden worden en beoordelen mensen niet op het vlak van leeftijd, gewicht, origine of achtergrond. Deze neutrale en oordeelvrije interactie kan een krachtige werking hebben en mensen jonger doen voelen:

Het dier houdt zich niet bezig met de zorgen en de dagelijkse sleur van de persoon. Er wordt hier gewerkt aan een positieve en constructieve relatie.

Dieren en onze woonzorgcentra

Dierentherapie in Jardins de Longchamp

Bij Jardins de Longchamp zijn we als familie voor elkaar. We zoeken samen naar de beste niet-medicamenteuze handelingen en behandelingen en één van de ideeën was om een huisdier in ‘huis’ te halen... een idee dat al snel een concrete uitwerking kende!

We vroegen ons af of het een goed idee zou zijn om een hond te adopteren voor het woonzorgcentrum. Maar dan moesten we één van de personeelsleden aanduiden om zich tijdens de vakanties over de hond te ontfermen. Daar stond niemand echt voor te springen. Sommige personeelsleden hebben echter zelf een hond... waarom zouden ze die af en toe niet gewoon meenemen naar het werk? Dat werkt bijzonder goed. Heel wat personeelsleden staan zelf te popelen om hun hond een keer mee te brengen.

Dierentherapie in Terrasses des Hauts Prés

In Terrasses des Hauts Prés staan welzijn en innovatie centraal in alle activiteiten die we ondernemen met de bewoners. Op het vlak van dierentherapie werken we samen met Activdog, een vzw met thuisbasis in Genval. Deze vereniging is gespecialiseerd in ‘activiteiten onder begeleiding van dieren’.

De tamme en lieve dieren gaan van bewoner naar bewoner. De ouderen raken de dieren aan, aaien ze en nemen ze op hun schoot. De bewoners maken een cirkel en voeren lenigheidsoefeningen uit met de honden. De andere aanwezigen kunnen kijken en zien wat ze met de honden doen. Wat er zo bijzonder is? De dieren komen overal en bij alle bewoners.

Er zijn heel wat voordelen van dierentherapie voor ouderen. Kent u ook de voordelen van muziektherapie al? Ontdek ons artikel in samenwerking met Dhr. Cirelli, directeur van Jean de Nivelles.